Triển lãm Phổ cập giáo dục tại huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai

“Xây dựng xã hội học tập” là một chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm thực hiện đổi mới tư duy về giáo dục theo tư tưởng “Học tập thường xuyên, học tập suốt đời”. Nhiều năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể, sự nỗ lực của các cấp Hội Khuyến học tỉnh Lào Cai, phong trào khuyến học, khuyến tài xây dựng xã hội học tập (XHHT) có sự phát triển mạnh mẽ.

Chung tay xây dựng xã hội học tập

Là tỉnh miền núi, biên giới còn nhiều khó khăn, tỉnh Lào Cai luôn xác định xây dựng XHHT là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, phải huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội để đóng góp vào sự nghiệp giáo dục của địa phương.

Chính nhờ sự vào cuộc tích cực này mà Lào Cai đã nhanh chóng hình thành được một XHHT với những thành tựu quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân và trong nhận thức, đời sống của nhân dân trong tỉnh. Ngay từ năm 2000, Lào Cai đã được công nhận đạt phổ cập giáo dục tiểu học - chống mù chữ; đạt phổ cập giáo dục THCS đúng độ tuổi vào năm 2005 và đến năm 2007 được công nhân phổ cập giáo dục THCS.

Tổng kết 5 năm triển khai Đề án xây dựng XHHT giai đoạn 2005 - 2010 và Chỉ thị số 12 của Tỉnh ủy về đẩy mạnh hoạt động công tác khuyến học giai đoạn 2003 – 2010 cho thấy: thực hiện Đề án xã hội học tập, đã có 100% xã, phường, thị trấn thành lập trung tâm học tập cộng đồng; 9/9 huyện, thành phố có trung tâm giáo dục thường xuyên. Nếu như năm 2005, tỷ lệ người biết chữ trong độ tuổi 25-35 đạt 92,9%, con số này đã tăng lên 97% năm 2010.

Là địa phương có vị thế “cầu nối” các tỉnh miền Bắc nước ta với vùng Tây Nam của Trung Quốc, nên Lào Cai rất cần có nguồn nhân lực đủ về số lượng và đảm bảo về chất lượng. Do đó, Lào Cai đã tích cực đào tạo, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức quản lý, chuyên môn nghiệp vụ, pháp luật, kinh tế - xã hội và các kiến thức bổ trợ khác cho đội ngũ cán bộ làm việc trực tiếp tại các xã, phường, đến nay đã đạt 88,6%. Bên cạnh đó, số người lao động trong lĩnh vực lâm, nông, ngư nghiệp… được tiếp cận, bồi dưỡng các chương trình nâng cao kiến thức, khả năng lao động - sản xuất và nâng cao chất lượng cuộc sống đạt gần 60%, qua đó góp phần tích cực phát triển nông thôn miền núi.

Các lớp tập huấn, phổ biến kiến thức chăn nuôi, trồng trọt, chuyển giao khoa học kỹ thuật; phổ biến các đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước kịp thời được tuyên truyền tới người dân thông qua các trung tâm học tập cộng đồng. Đặc biệt, việc cử giáo viên tới các trung tâm học tập cộng đồng đã phát huy hiệu quả, góp phần cập nhật kiến thức pháp luật, kinh tế, xã hội cho cán bộ cơ sở, nhất là đồng bào dân tộc vùng sâu, vùng cao.

Đẩy mạnh phong trào khuyến học, khuyến tài

Xây dựng XHHT không chỉ khơi dậy truyền thống hiếu học của quê hương, đất nước, mà còn huy động được nhiều nguồn lực và sự quan tâm của toàn xã hội đối với sự nghiệp “trồng người”. Phát huy tinh thần tương thân, tương ái của dân tộc, “Quỹ Khuyến học” đã ra đời bởi nghĩa cử cao đẹp của các nhà hảo tâm, các doanh nghiệp, các tổ chức trong và ngoài tỉnh.

Từ năm 2004 đến nay, Quỹ Khuyến học các cấp ở Lào Cai đã huy động được 108 tỷ đồng (bao gồm tiền mặt, hiện vật, ngày công lao động…). Trong đó, nhân dân đóng góp gần 271 nghìn ngày công lao động, trên 690 nghìn kg lương thực, hiến 14 nghìn m2 đất xây dựng trường học. Từ nguồn quỹ khuyến học đã giúp đỡ trên 15 nghìn học sinh khó khăn, học sinh nghèo vượt khó học tập; hàng nghìn học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập đã được cấp “Học bổng vòng tay đồng đội”, “Học bổng nâng niu tài năng Việt”…

Phong trào khuyến học, khuyến tài của tỉnh đã phát triển nhanh và đạt nhiều kết quả cao, đến nay 100% huyện, thành phố, xã, phường, thị trấn có tổ chức Hội với trên 96 nghìn hội viên, chiếm 15% dân số toàn tỉnh.

Các phong trào “Gia đình hiếu học”, “Dòng họ khuyến học” phát triển rộng khắp; nhiều dòng họ, khu dân cư và gia đình có những cách làm hay, kinh nghiệm quí trong việc khuyến khích, giáo dục, động viên con em ra sức học tập, rèn đức luyện tài, phấn đấu đạt thành tích cao trong học tập, công tác. Năm 2004, Lào Cai chỉ có trên 7.300 gia đình đạt danh hiệu “Gia đình hiếu học cấp cơ sở”, đến năm 2010 đã có trên 38.000 gia đình đạt danh hiệu này. Thực tế cho thấy cuộc vận động xây dựng “Gia đình hiếu học” đã trở thành phong trào quần chúng tự giác, rộng khắp, là nhân tố quan trọng phát triển giáo dục bền vững và là cơ sở để xây dựng một xã hội học tập từ cơ sở.

Ông Đỗ Văn Phẩm, Tổ trưởng Tổ dân cư số 5, Phường Duyên Hải, Thành phố Lào Cai cho biết: Phong trào xây dựng “Gia đình hiếu học”, “Dòng họ khuyến học” không những duy trì truyền thống hiếu học của ông cha ta, mà còn tạo cơ hội và điều kiện cho mọi người ở mọi lứa tuổi, mọi trình độ được học; đặc biệt là tự học, học thường xuyên, học ở mọi nơi, mọi lúc, học về văn hoá, lối sống, học để biết, để làm, để phát triển cá nhân và cộng đồng, để phục vụ Tổ quốc.

Tuy nhiên, nhìn nhận lại chặng đường vừa qua cho thấy phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng XHHT ở Lào Cai vẫn còn những bất cập, đó là tổ chức Hội khuyến học mặc dù phát triển nhanh chóng, nhưng phần lớn dừng lại ở bề rộng, chưa đi vào hoạt động chiều sâu. Nhận thức của một số cấp uỷ, cán bộ, đảng viên về công tác khuyến học chưa đầy đủ nên thiếu chủ trương, biện pháp chỉ đạo cụ thể. Có những trung tâm học tập cộng đồng chưa hoạt động thường xuyên, chưa đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân… Chính vì vậy, giai đoạn 2011-2015 Lào Cai xác định rõ mục tiêu “Đưa hoạt động khuyến học, khuyến tài trở thành phong trào quần chúng sâu rộng, tích cực tham gia đẩy nhanh quá trình xây dựng XHHT theo tinh thần xã hội hoá, hợp tác chặt chẽ và hỗ trợ hiệu quả các hoạt động của ngành giáo dục và đào tạo, liên kết mọi lực lượng xã hội tham gia, tạo ra nhiều cơ hội để mỗi người đều được học tập suốt đời, góp phần phát triển nguồn nhân lực có chất lượng, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”.

Nguyễn Thị Hồng Minh

(Theo dangcongsan.vn)