Ông Ma Thanh Sợi (thứ nhất, từ trái sang) , đạii diện dòng họ Ma nhận giấy khen dòng họ khuyến học

Dòng họ Ma, dân tộc Tày ở xã Nghĩa Đô, huyện Bảo Yên đã xây dựng và thành lập dòng họ khuyến học, thu hút 89 gia đình là anh em, họ hàng trong họ tham gia. Đây là dòng họ khuyến học đầu tiên ở Bảo Yên.

Dòng họ khuyến học chính thức hoạt động từ năm 2007, ông Ma Thanh Sợi, nguyên Chủ tịch UBND xã Nghĩa Đô, làm Chi hội trưởng; Chi Hội có chế hoạt động cụ thể.

Dòng họ Ma cư trú tại các bản: Nà Đình, Bản Rịa, Nà Uốt, Nà Khương của xã Nghĩa Đô, hầu hết các hộ làm nông nghiệp. Ngày trước, dưới chế độ thực dân phong kiến thì dòng họ Ma đã có người đi tìm thầy để học chữ nho, có 6 cụ đã được cử đi làm giáo viên dạy xóa mù chữ, như cụ: Ma Văn Tóm, Ma Văn Thiếu, Ma Văn Thượng, Ma Văn Tạo, Ma Văn Thân. Từ khi xã Nghĩa Đô mở trường cấp I, cấp II, thì dòng họ Ma có nhiều con cháu đi học đông nhất xã, có 6 người đi học sư phạm thì có 3 người thuộc dòng họ Ma, về sau trong số này đã có một người làm trưởng phòng giáo dục, một người làm phó chủ tịch hội đồng nhân dân huyện. Có những thời kỳ khó khăn gian khổ, con em họ Ma phải gói cơm, gói sắn ra huyện học cấp III, ở thế hệ này đã có hai người làm bí thư đảng ủy xã, một người làm chủ tịch xã, bốn người làm phó chủ tịch và nhiều người làm cán bộ chủ chốt của xã. Từ năm 1995 cả dòng họ đã có 2 người tốt nghiệp Đại học, 4 cao đẳng, 15 trung cấp, trong giai đoạn này cả dòng họ Ma không có người mù chữ. Điển hình như gia đình ông Ma Thanh Sợi đã tạo điều kiện cho 6 người con học hết THPT, có 2 người con đang học cao đẳng, 1 người học đại học, 2 người học trung cấp; gia đình ông Ma Văn Ván đã cho cả 7 người con học hết bậc THCS, THPT, trong đó có 3 người đã tốt nghiệp đại học; ngoài ra còn các gia đình ông Ma Kim Cư, Ma Quốc Cường…là những gia đình đã tạo điều kiện cho con cháu học hành đầy đủ. Có không ít con cháu trong dòng họ là học sinh giỏi các cấp như: Ma Quốc Quý, Ma Thị Sóng, Ma Thế Giới…

Truyền thống hiếu học ấy của cả quá trình hơn 50 năm đã hun đúc cho thế hệ tương lai của dòng họ Ma bước vào thể kỷ 21 với đủ trí và lực, hiện tại có 9 cháu đang học mẫu giáo, 28 cháu đang học tiểu học, 32 cháu đang học THCS, 17 cháu đang học THPT, 8 cháu đang học đại học, cao đẳng thuộc đủ các ngành; 12 viên chức nhà nước, bình quân cứ 4 người thì có 1,2 người đang đi học, trong họ không còn hộ gia đình có trình độ cấp I, có 63/89 gia đình hiếu học được UBND xã khen, năm 2007 dòng họ được UBND huyện khen. Năm học 2009-2010 quỹ khuyến học của dòng họ tuy còn khiêm tốn ( trên 3 triệu đồng), nhưng đã đủ để động viên, khen thưởng con cháu trọng họ và góp một phần nhỏ xây dựng trường lớp. Từ những tấm gương điển hình của dòng họ đã tạo điều kiện cho dòng họ Ma thi đua trong học tập, tham gia sự nghiệp giáo dục, thực hiện mục tiêu xã hội hóa học tập, xây dựng xã hội học tập mà Đảng, nhà nước ta đang thực hiện. Hy vọng rằng dòng họ Ma, xã Nghĩa Đô luôn giữ cho mình truyền thống của dòng họ về công tác khuyến học, khuyến tài là nòng cốt về công tác giáo dục cho địa phương, để góp phần vào sự nghiệp giáo dục của huyện Bảo Yên ngày càng phát triển, vững bền.

Phạm Anh Tuấn Phòng GD&ĐT Bảo Yên, tỉnh Lào Cai