Trong những năm qua, mặc dù điều kiện kinh tế - xã hội còn gặp nhiều khó khăn, nhưng phong trào khuyến học, khuyến tài (KH, KT), xây dựng xã hội học tập (XHHT) ở Thanh Thủy Phú Thọ có nhiều chuyển biến tích cực.

Sau khi Chỉ thị 11-CT/TW của Bộ Chính trị và Chỉ thị 11-CT/TU của Tỉnh ủy Phú Thọ về “tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác KH, KT, xây dựng XHHT”, tổ chức Hội KH từ huyện đến cơ sở được thành lập và hoạt động tích cực. Toàn huyện hiện có 15 hội KH xã, thị trấn, 287 chi hội với 27.246 hội viên và 79 chi hội dòng họ KH, 137 chi hội KH khu dân cư. Song song với hệ thống giáo dục được tổ chức theo các cấp học, ngành học (mầm non, tiểu học, THCS, THPT), 15/15 xã, thị trấn đều duy trì tốt hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng (TTHTCĐ), tạo điều kiện để bồi dưỡng, nâng cao hiểu biết về kiến thức, kỹ năng lao động sản xuất, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Các TTHTCĐ tổ chức và hoạt động khá tốt là: Xuân Lộc, Đoan Hạ, Hoàng Xá, Đồng Luận, Tu Vũ,... Với phương châm “Cần gì học nấy, học để làm ngay”, các lớp học tại những TTHTCĐ đã đáp ứng ngày một tốt hơn nhu cầu học tập suốt đời, học ở mọi nơi, mọi lúc và học qua mọi phương tiện của đại bộ phận nhân dân trong huyện. Cùng với việc quan tâm chỉ đạo hoạt động của các TTHTCĐ tại các xã, huyện đã quan tâm xây dựng, nâng cấp các trung tâm dạy nghề và Trung tâm Giáo dục thường xuyên, phục vụ tốt các hoạt động giáo dục của hệ THPT, bổ túc THPT, thực hiện liên kết đào tạo. Ngoài ra, huyện còn có hệ thống bưu điện văn hóa xã, các thư viện, tủ sách chuyên môn, văn hóa - xã hội, tủ sách pháp luật, … Tất cả những yếu tố ấy đã tạo ra một hạ tầng giáo dục rộng khắp, ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu học tập của mọi tầng lớp nhân dân.

Thiết thực KH, KT, xây dựng XHHT, Phòng Giáo dục - Đào tạo, Hội KH huyện đã thực hiện nhiều giải pháp để huy động các nguồn lực tham gia công tác phổ cập giáo dục ở các bậc học, động viên học sinh bỏ học ra lớp, vận động nhân dân đóng góp xây dựng trường chuẩn Quốc gia. Đến nay, toàn huyện có 38 trường trường đạt chuẩn quốc gia, chiếm 70% số trường, cao hơn mức bình quân chung của tỉnh. Trong đó: mầm non: 10 trường, tiểu học: 18 trường; THCS: 9 trường, THPT: 1 trường. Có 02 trường tiểu học đạt chuẩn Quốc gia mức độ 2. Chất lượng giáo dục của các ngành học, cấp học ngày càng được nâng lên rõ rệt, đặc biệt là chất lượng giáo dục mũi nhọn. Nổi bật là Trường THPT Thanh Thủy năm thứ ba liên tiếp xếp ở vị trí số 1 trong số các trường THPT không chuyên của tỉnh về kết quả thi học sinh giỏi và ba năm liền lọt vào tốp 200 trường THPT có điểm bình quân thi vào các trường đại học, cao đẳng cao nhất cả nước. Việc huy động các nguồn lực để đầu tư KH, KT, phát triển sự nghiệp giáo dục - đào tạo trên địa bàn huyện đã nhận được sự hưởng ứng tích cực, rộng rãi của các tổ chức và cá nhân, điển hình như: Chi nhánh Ngân hàng Công Thương Việt Nam tại Phú Thọ, Công ty CP Ao vua, Bảo Việt Phú Thọ, Quỹ “Bầu ơi”,… Nhiều tổ chức, cá nhân đã trao học bổng, tặng quà cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh khuyết tật vươn lên trong học tập; tổ chức tuyên dương, khen thưởng cho các thầy giáo, cô giáo dạy giỏi, giáo viên có học sinh giỏi, tôn vinh những học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia, học sinh có thành tích xuất sắc trong học tập.

Cùng với phong trào KH, KT, cuộc vận động xây dựng “Gia đình hiếu học”, “Dòng họ hiếu học”, “Khu dân cư KH” được nhân rộng, góp phần xây dựng XHHT. Đến nay, toàn huyện đã có 692 gia đình hiếu học, 43 dòng họ hiếu học và 35 khu dân cư KH. Đặc biệt, đã có gia đình, dòng họ KH tiêu biểu được cả tỉnh, cả nước biết đến như dòng họ Lê-Nguyễn xã Xuân Lộc.... Công tác vận động gây quỹ KH, KT đã nhận được sự quan tâm, tích cực chỉ đạo của huyện. Đến nay, hầu hết các xã, thị trấn, các cơ quan, đơn vị, trường học đều có quỹ KH. Tính trung bình mỗi năm các xã, thị trấn đều có quỹ từ 30 triệu đồng trở lên, tiêu biểu là: thị trấn Thanh Thủy: 124,5 triệu đồng, Đoan Hạ: 72,6 triệu đồng, Sơn Thủy: 60 triệu đồng, Thạch Đồng: 56,5 triệu đồng, ... Các cấp hội của huyện đã vận động xây dựng quỹ được tổng số trên 900 triệu đồng, riêng số quỹ của huyện Hội là trên 300 triệu đồng.

Với sự quan tâm của các cấp uỷ Đảng, chính quyền  từ huyện đến cơ sở, công tác KH, KT, xây dựng XHHT ở Thanh Thủy có bước phát triển toàn diện. Phong trào KH, KT phát triển đa dạng, phong phú nên đã góp phần thu hút và khích lệ tinh thần thi đua học tập của các tầng lớp nhân dân. Số giáo viên và học sinh đạt giải cao trong các kỳ thi giáo viên, học sinh giỏi các cấp năm sau cao hơn năm trước, chất lượng giáo dục có bước phát triển vững chắc. Phong trào thi đua xây dựng gia đình hiếu học được đẩy mạnh, các mô hình KH, KT, xây dựng XHHT phát triển đa dạng, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.
 
Trọng Hòa