(Ảnh minh họa)

Tăng cường đầu tư cho thanh, thiếu niên, đặc biệt tập trung vào bảo đảm chất lượng giáo dục và y tế, sẽ là nền tảng cho các quốc gia đang phát triển trong đó có Việt Nam tận dụng được lợi thế cơ cấu dân số vàng để phát triển kinh tế-xã hội.

Nhận định trên được đưa ra tại lễ công bố Báo cáo Tình trạng Dân số thế giới năm 2014 do Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tại Việt Nam và Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức vào chiều 19-11 tại Hà Nội.

Với chủ đề “Quyền năng của 1,8 tỷ thanh, thiếu niên: Những người sẽ thay đổi tương lai”, báo cáo cho thấy thế giới hiện có 1,8 tỷ thanh, thiếu niên trong độ tuổi từ 10 đến 24, chiếm 25% dân số thế giới. Đây là lần đầu tiên và duy nhất trong lịch sử thế giới có nhóm dân số trẻ đông đảo như hiện nay. Thời kỳ cơ cấu dân số vàng – khi mà nhóm dân số trong độ tuổi lao động lớn hơn nhóm dân số trong độ tuổi phụ thuộc và ngày càng trẻ hơn, sẽ mang lại cơ hội phát triển kinh tế to lớn và giúp thay đổi thế giới trong tương lai.

Phát biểu tại lễ công bố, ông Lê Quốc Phong, Bí thư Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam cho biết, Việt Nam đang có số lượng thanh, thiếu niên đông nhất trong lịch sử của đất nước, với nhóm dân số trẻ từ 10 đến 30 tuổi chiếm gần một phần ba tổng dân số cả nước. Dân số vàng chỉ xảy ra một lần trong lịch sử, vì vậy cần phải tận dụng tối đa lợi ích của dân số vàng giúp phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, ông Phong nhấn mạnh. Bí thư Trung ương Đoàn cũng kêu gọi các bộ, ban, ngành tăng cường sự tham gia của thanh, thiếu niên trong việc xây dựng và phân tích các chính sách ảnh hưởng tới chính họ, bảo đảm rằng các chính sách và dịch vụ được xây dựng phù hợp và đáp ứng nhu cầu của nhóm dân số trẻ, đặc biệt là nhu cầu tiếp cận giáo dục, chăm sóc sức khỏe, và bảo đảm việc làm.

Khẳng định Việt Nam đã chính thức bước vào thời kỳ cơ cấu dân số vàng, ông Arthur Erken, Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam, cho rằng, đây chính là lúc Việt Nam cần phải đầu tư mạnh hơn nữa cho thanh, thiếu niên. Một số quốc gia khác ở châu Á đã tận dụng thành công thời kỳ dân số vàng bằng việc bảo đảm cho tất cả các nhóm dân số đều được quan tâm, mỗi thanh thiếu niên đều được giáo dục và hỗ trợ để phát huy hết tiềm năng. Việt Nam không thể để lãng phí cơ hội của thời kỳ dân số vàng này, ông Arthur Erken khuyến nghị.

Vị Trưởng đại diện UNFPA cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của giáo dục để trang bị cho giới trẻ những kỹ năng và kiến thức phù hợp với nền kinh tế hiện đại và đáp ứng được những nhu cầu trong tương lai. Bên cạnh đó, đầu tư cho y tế, bao gồm sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục cũng không kém phần quan trọng. Khi giới trẻ có được thời kỳ chuyển tiếp từ tuổi vị thành niên sang tuổi trưởng thành một cách tốt đẹp, họ sẽ có nhiều cơ hội rộng mở hơn cho tương lai của mình.

Theo ông Hồ Chí Hùng, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Dân số -Kế hoạch hóa gia đình, thời kỳ cơ cấu dân số vàng được ước tính sẽ chỉ kéo dài trong vòng 30 đến 40 năm tới, chính vì vậy nếu tận dụng được cơ hội này, nền kinh tế Việt Nam sẽ có cơ hội cất cánh. Tuy nhiên, Việt Nam hiện đang đối mặt với một số trở ngại ảnh hưởng tới thế hệ trẻ, đặc biệt là chất lượng dân số và chất lượng nguồn nhân lực thấp và không đồng đều, đòi hỏi cần phải có giải pháp khắc phục. Ông Hùng cũng cho biết thêm, hiện Tổng cục đang tập trung thực hiện một số mô hình nâng cao chất lượng dân số như các dự án chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân và sàng lọc trước và sau sinh tại 63 tỉnh, thành phố trên cả nước, nhằm trang bị hành trang cho thanh, thiếu niên trước khi bước vào hôn nhân.

Ông Vũ Đăng Minh, Vụ trưởng Vụ công tác Thanh niên, Bộ Nội vụ cho hay, tầm quan trọng của việc tăng cường đầu tư, chăm sóc cho thế hệ trẻ cũng đã được xác định và thực hiện qua những chính sách cụ thể, như: Luật Thanh niên, Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011 – 2020, Chương trình hành động vì sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục của vị thành niên... Thành công của Đề án thí điểm tuyển chọn 500 trí thức trẻ tình nguyện về các xã tham gia phát triển nông thôn, miền núi khi đã thu hút đông đảo các thanh niên, trí thức tốt nghiệp loại khá, giỏi tại các trường đại học, cao đẳng trên cả nước về tham gia phát triển kinh tế-xã hội địa phương là đáng được biểu dương và cần được nhân rộng, nhằm trao quyền cho thanh niên, để thế hệ trẻ có thể đảm đương việc phát triển kinh tế-xã hội, ông Minh nhấn mạnh.

Báo cáo Tình trạng Dân số thế giới năm 2014 của UNFPA cho thấy, sự thay đổi nhân khẩu học đang diễn ra ở khoảng 60 quốc gia và sự thay đổi này sẽ rất tích cực nếu các quốc gia có các chính sách đầu tư phù hợp vào những người trẻ tuổi, để họ được tiếp cận đầy đủ giáo dục và y tế, được trang bị kỹ năng và kiến thức để phát triển tiềm năng.

TRỌNG TRUNG (Nhân Dân)