Tăng học phí không giảm cơ hội học tập của người nghèo

“Dự kiến, tháng 2/2008, sẽ ban hành chính sách để học sinh nghèo không chỉ được miễn học phí mà còn được hỗ trợ mua sắm các vật dụng cần thiết để đi học” - Dẫn giải về chính sách học phí mới, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cho biết như vậy.

“Tính toán” về vấn đề này, Phó Thủ tướng đưa ra dẫn chứng: Hiện nay, ngoài học phí thì trung bình, mỗi học sinh phải trả chi phí cho việc học tập dùng để mua sắm sách vở, quần áo, giày, mũ, bảo hiểm y tế khoảng 500.000 - 600.000 đồng/năm/học sinh, mỗi tháng bình quân mỗi học sinh phải chi 55.000 đồng.

Qua khảo sát ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, gia đình thu nhập thấp không đủ khả năng chi trả.

Hay như ở Lai Châu, thu nhập một tháng của một hộ dân là 372.000 đồng, nếu họ trích 6% để chi học tập thì chỉ có 30.000 đồng/tháng (chưa tính học phí) trong khi nhu cầu là 55.000 đồng. Do đó, có thể Nhà nước sẽ phải hỗ trợ thêm 25.000 đồng.

Theo ước tính, nếu khoảng 10% số học sinh nghèo trong tổng số 13 triệu học sinh tiểu học và THCS được hỗ trợ 25.000 đồng/tháng/học sinh thì Nhà nước phải chi 300 tỷ đồng/năm. Đây là mức mà Nhà nước có thể “gánh” được.

Tự đánh giá về vấn đề học phí, ngành giáo dục nhận thấy chưa thực hiện được theo yêu cầu của Nghị quyết 05 của Chính phủ về Đổi mới cơ bản chế độ học phí là: “Ngoài phần hỗ trợ của Nhà nước theo khả năng ngân sách, học phí cần bảo đảm trang trải chi phí cần thiết cho giảng dạy, học tập và có tính tích luỹ để đầu tư phát triển nhà trường; bước đầu đủ bù đắp chi phí thường xuyên”.

Hiện tại, chính sách học phí đang áp dụng được ban hành từ năm 1998. Ví dụ như năm 2006, Nhà nước đã chi 59.239 tỷ đồng cho tất cả các trường công lập từ mầm non đến đại học, trong khi đó tổng thu học phí chỉ là 4.329 tỷ đồng (Tổng chi của Nhà nước chiếm tới 87,2% tổng chi giáo dục ở nhà trường, phần chi của người dân là 12,8%).

Dù vậy, nguyên tắc hàng đầu của việc tăng học phí trong thời gian tới đây, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đã chỉ ra là: Với học phí ở bậc phổ thông, phải đảm bảo yêu cầu phù hợp với khả năng chi trả của người dân. Đối với học phí đào tạo nghề các trình độ, phải chú ý đến mức thu nhập khi đi làm sau khi được đào tạo.

Ông Nhân cũng chỉ ra 5 nguyên tắc của khung học phí mới:

1. Hộ diện nghèo, con đi học không phải đóng học phí (ở các cấp phổ cập tiểu học và THCS, ở các cấp học khác khi đã được xét hoặc thi tuyển vào trường công lập).

2. Hộ cận nghèo, con đi học được giảm học phí (ở các đối tượng như trên).

3. Diện chính sách khác được giảm, miễn theo quy định của Nhà nước.

4. Các gia đình khác đóng học phí theo thu nhập và khả năng chi trả của gia đình, do chính quyền địa phương quyết định.

5. Đối với học nghề, trung cấp chuyên nghiệp, cao đẳng và đại học thì học sinh, sinh viên gia đình diện nghèo được vay để học. Học sinh học giỏi được học bổng khuyến khích học tập.

Đoàn Hạnh (Theo KH&DT)

Admin