Khi bị mất ngủ, có thể dùng hoa nhài 3-5 g hãm lấy nước uống. Hoa nhài có công dụng khai uất, an thần, vì vậy sẽ giúp bạn ngủ tốt hơn. Còn nếu mất ngủ do huyết áp tăng, hãy dùng hoa hiên 15 g, hoa hoè 15 g, hãm lấy nước uống thay trà. Hai loại hoa này đều có tác dụng thanh nhiệt, an thần khá tốt.

Các thuốc an thần và gây ngủ nhiều khi không giúp được gì nhiều cho người bệnh, lại không thể dùng dài ngày. Để phòng chứng mất ngủ và duy trì hiệu lực của các thuốc an thần, bạn có thể sử dụng một số loại hoa quả sau theo phương pháp dân gian:

1.Quả vải: Tính hơi ấm, vị ngọt, có công dụng chỉ khát, ích khí, dưỡng huyết, nhuận táo, an thần. Mỗi ngày ăn 2 lần, mỗi lần 8-10 quả vải khô.

2. Quả nhãn: Tính ấm, vị ngọt, có công dụng ích tâm tỳ, bổ khí huyết, an thần. Khi mất ngủ có thể dùng một trong những bài thuốc sau đây:

- Long nhãn 50 g, sắc uống.

- Long nhãn 9 g, toan táo nhân 9 g, khiếm thực 15 g, sắc hoặc hãm uống trước khi đi ngủ.

- Long nhãn 500 g, đường trắng 100 g, chưng cách thủy thành dạng cao, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần thìa canh.

3. Lá lạc: Tính bình, vị ngọt, có công dụng dưỡng huyết, bổ tỳ, nhuận phế, hóa đờm, an thần. Dùng lá lạc tươi 30 g sắc uống trước khi đi ngủ.

4. Kỷ tử: Tính bình, vị ngọt, có công dụng tư thận, nhuận phế, bổ can, làm sáng mắt. Khi mất ngủ có thể dùng:

- Kỷ tử 30 g, toan táo nhân 40 g, ngũ vị tử 10 g, tán bột rồi chia làm 5 phần, mỗi ngày dùng 1 phần hãm uống thay trà.

- Kỷ tử 15-30 g, đại táo 6-8 quả, trứng gà 2 quả, tất cả sắc cùng, khi trứng chín thì bóc bỏ vỏ rồi lại tiếp tục sắc. Ăn trứng, uống nước, dùng hằng ngày hoặc cách nhật.

5. Quả dâu chín: Tính lạnh, vị ngọt, có công dụng bổ can, ích thận, tức phong, sinh tân, chỉ khát. Khi mất ngủ dùng:

- Quả dâu chín 30 g sắc uống trước khi đi ngủ.

- Siro dâu 2 thìa canh uống trước khi ngủ.

- Quả dâu chín 15 g, bạch thược 15 g, sắc uống hằng ngày.

6. Bách hợp: Tính bình, vị ngọt hơi đắng, có công dụng nhuận phế, chỉ khái, bổ trung, ích khí, thanh tâm, an thần. Khi mất ngủ dùng:

- Bách hợp 15 g, toan táo nhân 15 g, viễn trí 9 g sắc uống.

- Bách hợp 15 g, tri mẫu 6 g sắc uống.

- Bách hợp tươi 60-90 g, mật ong 1-2 thìa nấu chín, ăn trước khi ngủ.

- Bách hợp 30 g, hạt sen 30 g, thịt lợn gầy 250 g, hầm chín, ăn trong ngày.

7. Quả thông: Tính hơi ấm, vị ngọt, có công dụng tư âm, tức phong, nhuận phế, hoạt trường. Khi mất ngủ, dùng quả thông 60 g, bá tử nhân 60 g, vừng đen 60 g, sao khô, tán vụn, chia làm 7 phần, mỗi ngày dùng 1 phần hãm uống thay trà.

8. Hạt sen: Tính bình, vị ngọt, có công dụng dưỡng tâm, ích thận, bổ tỳ, sáp tràng. Khi giấc ngủ không sâu, nhiều mộng mị dùng:

- Hạt sen 30 g sắc uống.

- Hạt sen 15 g, long nhãn 15 g, bách hợp 12 g, ngũ vị tử 9 g, sắc uống.

ThS Hoàng Khánh Toàn, Sức Khỏe & Đời Sống

Lại Thành Đức